// Наука і освіта. – 2018. – №1. – 22-33.

Месут Озтюрк,
Науковий співробітник, факультет освіти,
Gaziosmanpaşa University, м. Токат, Туреччина,
Еркуменд Ерсанлі,
доктор філософії, доцент, факультет здоров’язбереження,
Самсунський університет 19 травня, м. Самсун, Туреччина,

ОСОБЛИВОСТІ ПОБУДОВИ ШКАЛИ ФІЛАНТРОПІЇ

Філантропія – це бажання допомагати, не чекаючи на вигоду, безкорисливість. Метою цього дослідження є розробка надійної, дієвої шкали, яка визначає рівень філантропії індивіда. Запропонована шкала, створена шля- хом дослідження літератури та інтерв’ювання учасників експерименту, була протестована на 356 студентах, які навчаються на факультеті педагогіки Університету Газіосманпаса (241 дівчина та 115 юнаків). За результатами факторного аналізу та дослідження достовірності, шкала досягала 25 пунктів з трьома факторами. Ці пункти пояснюють дисперсію на рівні 42,286%. Для збільшення надійності було застосовувано підтверджувальний факторний аналіз першого порядку на отриману 3-факторну модель. Для цього до аналізу було залучено 310 осіб, які навчаються в Університеті Газіосманпа. У результаті дослідження було підтверджено валіднісь шкали. Значення коефіцієнта внутрішньої консистенції Кронбах-Альфа були виявлені на рівні 0,759 в цілому, 0,749 – за субшкалою безкорисливості та щирості, 0,702 – «любов і безумовне прийняття» та 0,700 – «чесність». У ре- зультаті підтверджувального факторного аналізу було з’ясовано, що індекси шкали є досконалими (p = .000 та X2 / sd = 1.725). Отже, результати показують, що розроблена шкала є надійною та валідною.

ставлення, альтруїзм, безумовне визнання, філантропія, безкорисливість.

1. Açık, İ. (2008). Hasbilik İle İlgili Rivayetler (Sahih-i Buhari Özelinde). Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
2. Akbaba, S. (1994). Grupla Psikolojik Danışmanın Sosyal Psikolojik Bir Kavram Olan Özgecilik Üzerindeki Etkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Türkiye.  32
3. Akkoyun, F. (1982). Empatik Anlayış Üzerine. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 15(2) .63-69.
4. Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Spss Uygulamalı. (22.Baskı). (s.266). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
5. Bilgin, N. (1988). Sosyal Psikolojiye Giriş. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
6. Budak, S. (2003). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
7. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (22.Baskı). (s. 14, 86, 177-184). Ankara: Pegem Akademi.
8. Byrne, B. M. (1998). Structural Equation Modeling With LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic Concepts, Application and Programming. Mahwah, NJ: Erlbaum.
9. Cevizci, A. (2002). Paradigma Felsefe Sözlüğü. (5.Baskı). İstanbul: Paradigma Yayınları.
10. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik Spss ve Lisrel Uygulamaları. (s. 177-178, 233). Ankara: Pegem Akademi.
11. Dökmen, Ü. (2000). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. (4.Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
12. Ersanlı, K. (2012). Düşündüklerim Paylaştıklarım. Samsun: DH Yayınları.
13. Ersanlı, K. & Doğru Çabuker, N. (2015). Diğerkamlık Ölçeği’nin Psikometrik Özellikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 14(52), 43-53.
14. Ersanlı, K. & Doğru Çabuker, N. (2016). Diğerkamlık Becerisi Psikoeğitim Programının Üniversite Öğrencilerinin Diğerkamlık Düzeylerine Etkisi. 5/2016 VI. Uluslararası Canik Sempozyumu. Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Hedefe Doğru [Uluslararası]
15. Gül, A. (2016). Otantiklik ve Dindarlığın Özgecili Üzerindeki Rolünün İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
16. Hackney, H. & Cormier, S. (2008). Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri: Psikolojik Yardım Süreci El Kitabı. (T. Ergene & S. Aydemir Sevim, Çev.). Ankara: Mentis Yayıncılık.
17. Hançerlioğlu, O. (1986). Toplumbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
18. Hansen, D. E., Vanderberg, B. & Patterson, M. L. (1995). The Effects Of Religious Orientation on Spontaneous and Nonspontaneous Helping Behaviors. Personality and Individual Differences 19(1), 101-104.
19. Hogg, M. A. & Vaughan, G. M. (2014). Sosyal Psikoloji. (İ. Yıldız & A. Gelmez, Çev.). (2.Baskı). (s.496). Ankara: Ütopya Yayınevi.
20. Kalaycı, Ş. (2010). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın.
21. Karamuk, A. (2015). 10-13 Yaş Grubu Çocukların Empati Düzeyinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
22. Kayıklık, H. (2000). Dini Yaşayış Biçimleri: Psikolojik Temelleri Açısından Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye.
23. Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. New York: Loutgedge.
24. Leech, N. L., Barett, K.C. ve Morgan, G. A. (2005). Spss for Intermediate Statistics: Use and Interpretation. (2.Baskı). (s.82, 52). NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
25. Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (O. Akınhay & D. Kömürcü, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
26. Seçer, İ. (2013). Spss ve Lisrel ile Pratik Veri Analizi Analiz ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
27. Smith, T. W. (2003). Altruism In Contemporary America: A Report from The National Altruism Study. National Opinion Research Center, University of Chicago. Report prepared for the Fetzer Institute.
28. Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri:Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(5), 60-62.
29. Şemin, R. (1979). Çocukta Ahlaki Davranış ve Ahlaki Yargı İstanbul: İstanbul Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
30. Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
31. Şentürk, H. (1994). İbadetin Manası ve Fonksiyonları Üzerine Psikolojik Bir Bakış Denemesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, 139-158.
32. Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
33. Tan, H. (2014). Psikolojik Yardım İlişkileri Psikolojik Danışma ve Psikoterapi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
34. TDK (2011). Güncel Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
35. Topses, G. (2012). Davranışçı ve VaroluşçuHümanistik Psikolojik Danışma Kuramlarının Ayırt Edici ve Örtüşen Nitelikleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports& Science Education (IJTASE), 1 (3), 67-75.
36. Yam, F. (2014). Psikolojik Danışma Özyeterliliği, Kişilik Özellikleri, Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeyleri Ve Geçmiş Eğitim Yaşantıları. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
37. Yıldırım, M. ve Topcuoğlu, P. (2016). Özgeciliğin Çeşitli Demografik Değişkenlerle 33 İncelenmesi: Sakarya Örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (32), 40-53.